Təhlükəli proqnoz: Rutte Üçüncü Dünya Müharibəsindən niyə danışır?- ÖZƏL

NATO baş katibi Mark Rutte xəbərdarlıq edib ki, Çin və Rusiya eyni anda hücuma keçərsə, Üçüncü Dünya Müharibəsi başlaya bilər.
Onun sözlərinə görə, Si Tszinpin Tayvana, Putin isə Avropada NATO ərazilərinə hücum edə bilər. Bu ssenariyə qarşı NATO-nun hərbi gücünü və büdcəsini artırmaq vacibdir.
Rusiya Ruttenin açıqlamasına sərt reaksiya verib.
Bu bəyanat real təhlükəyə işarədirmi, yoxsa hərbi xərcləri artırmaq üçün ritorikadır? 

Mövzu ilə bağlı politoloq Tural İsmayılov Olaylar.az-a açıqlama verib. Politoloqun fikrincə, Mark Ruttenin son açıqlaması beynəlxalq münasibətlərdə yeni gərginlik dövrünün xəbərçisidir:

"Çin və Rusiyanın eyni anda hərbi hücuma keçə biləcəyi ehtimalı dünya nizamında qarşıdurmaların daha kompleks hal aldığını göstərir. Tayvan ətrafında artan Çin fəallığı və Ukrayna savaşı fonunda Rusiyanın davranışı Ruttenin xəbərdarlığını diqqətəlayiq edir. Onun bu çıxışı NATO-nun deterrent gücünün artırılması və Avropanın təhlükəsizlik çətirinin möhkəmləndirilməsi ilə bağlı siyasi iradəni gücləndirməyə yönəlib. Bu həm də NATO üzv dövlətlərinin hərbi büdcələrini artırmaq üçün ictimai legitimlik yaratma cəhdidir.
Rusiya tərəfinin sərt və təhqiramiz cavabı NATO-Rusiya münasibətlərində diplomatik gərginliyin yeni mərhələyə keçdiyinə işarədir. Bu, NATO-nun gələcək strategiyasında Rusiya ilə qarşıdurma modelinin daha da möhkəmlənəcəyini ehtimal etdirir. Eyni zamanda, Çin-Rusiya sinxron siyasi ritorikası Alyansın Asiya-Sakit okean bölgəsinə də diqqət ayırmasına səbəb olur. Ruttenin vurğuladığı kimi, NATO müdafiə sənayesində "istehsalat yarışına" girməlidir, çünki Rusiya Alyansın illik istehsal gücünü bir neçə ayda üstələyir.
Bu ritorika NATO üzv ölkələri arasında təhlükəsizlik yükünün daha bərabər paylaşılmasına və Avropanın strateji rolunun artmasına təkan verə bilər. ABŞ-nin dominant mövqeyi balanslaşdırılmalı və Avropada lokal gücləndirmə ön plana çıxarılmalıdır. NATO-nun inteqrasiya olunmuş təhlükəsizlik modeli yalnız Avropanı deyil, Asiya-Sakit okean regionunu da əhatə edəcək şəkildə formalaşır. Ruttenin bəyanatı siyasi kommunikasiya aləti kimi də qiymətləndirilə bilər, çünki həm ictimai dəstək toplamağa, həm də Alyans daxilində birlik mesajı verməyə xidmət edir.
Bu yanaşma real təhlükəyə qarşı xəbərdarlıqla yanaşı strateji mobilizasiya vasitəsidir. NATO-nun gələcək mövqeyi həm sinxron təhdidlərin qarşısını almağa, həm də üzv dövlətlərin siyasi iradəsini gücləndirməyə yönələcək". 

Zeynəb Mustafazadə