Xeyir-dua və lənət: reallıq nədir?
19:50 SosialƏminəm ki, eşitmisiniz: "Ananın duası üstünüzdə olsun", "atanın qarğışı tutar", "birinin ahını alma, səni tutar"... Sanki bir yaş həddini keçən insanın sözləri daha təsirli olur. Onların duası mütləq qəbul edilər, qarğışları isə qaçılmaz bir bədbəxtlik gətirər.
Bəs bu inanc hardan gəlir? Həqiqətənmi, yaşlı insanların duası və qarğışı fövqəltəbii gücə malikdir? Yoxsa bu, əsrlərdir davam edən, lakin heç vaxt doğruluğu tam sübut olunmamış bir düşüncədir?
Yaş artdıqca təcrübə artır, bu, danılmaz faktdır. İnsan gördüklərindən, yaşadıqlarından nəticə çıxarır, dünya görüşü genişlənir. Böyük nəsillərin "mən bu yollardan keçmişəm" deməsi təsadüfi deyil. Onlar həyatın çətinliklərini yaşamış, müəyyən nəticələr çıxarmış insanlardır.
Ancaq bu, onların dediklərinin hər zaman doğru olduğu anlamına gəlirmi?
Keçmiş zamanlarda onların sözləri qanun kimi qəbul edilirdi. Amma indi elm inkişaf edib, bir çox məsələlər açıq-aşkar izah olunur. Belə olduğu halda, hələ də yaşlı nəsillərin sözlərinin "ilahi qanun" kimi qəbul olunmasının səbəbi nədir?
Duanın gücü: Ruhani inanc, yoxsa psixoloji təsir?
Dua etmək bir çox dinlərdə və inanclarda mövcuddur. İnsan ümidini, arzusunu bir gücə yönəldir, yaxşı nələrinsə baş verməsini diləyir. Dini inanclara görə, səmimi və içdən edilən dua qəbul olunur.
Bəs nəyə görə, xüsusilə yaşlı insanların duasının daha təsirli olduğuna inanılır?
Bu, əsasən psixoloji təsirdən irəli gəlir. İnsan böyüyün duasını aldıqda, özünü güvənli hiss edir, beynində bunun ona uğur gətirəcəyini düşünür. Beləliklə, özünə daha çox inanır, motivasiya qazanır və uğur qazanmaq üçün çalışır. Əslində, duanın təsiri insana verdiyi gücdən irəli gəlir.
Digər tərəfdən, bir insanın duası qəbul olduqda, bu təsadüf də ola bilər. Lakin insanlar bunu təsadüflə deyil, həmin şəxsin "müqəddəs" sözləri ilə əlaqələndirirlər. Bu da inancları daha da möhkəmləndirir.
Qarğış: Həqiqətənmi bədbəxtlik gətirir?
"Ananın qarğışı tutar", "Yetimin ahı yerdə qalmaz", "Böyüyün qarğışını alıb xoşbəxt ola bilməzsən" - bu kimi ifadələri çox eşitmişik.
Qarğışın təsirli olduğuna inanmaq yenə də psixoloji faktorlardan qaynaqlanır. Əgər bir insan qarğış edildiyini bilirsə, bu, onun beyninə mənəvi yük kimi oturur. O, istəmədən də olsa, həyatda uğursuzluq yaşadıqca bunu qarğışla əlaqələndirir. Beyin isə bu inancı daha da gücləndirir.
Bir növ, özünü yerinə yetirən bir proqnoz yaranır - insan uğursuzluğu qaçılmaz hesab edir və hər şeyin qarğışdan qaynaqlandığını düşünür. Amma əslində, bu uğursuzluqların səbəbi çox vaxt insanın öz addımları, səhv qərarları və təsadüfi hallar olur.
Cəmiyyətlərdə hörmət anlayışı yaşla bərabərləşdirilib. Böyüklərin daha bilikli və təcrübəli olduğu düşünülür. Onların dedikləri isə sanki mübahisəolunmaz bir həqiqət kimi qəbul edilir.
Ənənəvi ailələrdə uşaqlara kiçik yaşdan öyrədilir ki, böyüyün sözü keçərlidir, mütləqdir. Bu, illər boyu davam edən bir sosial qaydadır.
Ancaq unutmayaq ki, hər yaşlı insan müdrik, hər gənc insan da cahil deyil. Həyat təcrübəsi həmişə doğru mühakimə bacarığı gətirmir.
Yaşca böyük insanların sözlərinin təsirli olduğuna inanmaq bir seçimdir. Həqiqət budur ki, nə dua, nə də qarğış bir insanın taleyini dəyişdirən mütləq güc deyil. Onlar yalnız inanc və psixoloji təsirlərlə əlaqəlidir.
Əgər bir insan nənəsinin duasını alaraq uğur qazanırsa, bu, ona verdiyi güvən hissi və daxili motivasiya ilə bağlıdır. Əgər biri qarğış eşidib pis hadisələrlə qarşılaşırsa, bunun səbəbi çox vaxt təsadüflər və onun öz qorxularıdır.
Dua və qarğışlar bizi yönləndirsə də, həyatın əsas istiqamətini bizim öz addımlarımız və verdiyimiz qərarlar müəyyənləşdirir. İnsanların sözləri həyat yolumuza işıq tuta bilər, lakin sonunda hara gedəcəyimizi də məhz özümüz seçirik.
Zeynəb Rzayeva