Zelenskinin Səudiyyə Ərəbistanına səfərndən gözləntilər-Politolq şərh etdi- ÖZƏL
"Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenskinin Səudiyyə Ərəbistanına səfəri bir müddət əvvəl keçirilməli idi. Amma Vaşinqtonda baş verən Tramp-Zelenski polemikasından və bunun ardınca Zelenskinin Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyip Ərdoğanla görüşündən sonra təxirə salındı". "Olaylar" xəbər verir ki, bunu politoloq Əlimusa İbrahimov deyib: "Səfərin ilkin formatda Səudiyyə Ərəbistanı ilə Ukrayna arasında ikitərəfli münasibətlərin inkişafına həsr olunacağı gözlənilirdi. Amma, Amerika nümayəndə heyətinin bu ölkəyə səfəri və Ukrayna nümayəndələri ilə görüşmək imkanları Ukrayna prezidentinin səfərinin məzmununa bir qədər dəyişiklik gətirdi. Beləliklə, Volodimir Zelenskinin Səudiyyə Ərəbistanı rəhbərləri ilə görüşməsi daha ciddi xarakter almağa başladı. Belə ki, bu görüşdə dünyanı ciddi şəkildə narahat edən Rusiya -Ukrayna müharibəsi istiqamətində müəyyən razılaşmaların əldə olunması gözlənilir. Deməli, Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenskinin Səudiyyə Ərəbistanına səfəri həm də Rusiya ilə davam edən münaqişə ilə bağlı sülh səylərini inkişaf etdirməyə yönəlmiş strateji addım kimi də qiymətləndirilməlidir. Bu səfərdən əsas gözləntilərə şərti olaraq aşağıdakılar daxil edə bilərik:
1. Diplomatik münasibətlərin möhkəmləndirilməsi: Zelenskinin Səudiyyə Ərəbistanının vəliəhdi Məhəmməd bin Salmanla görüşü planlaşdırılır. Bu görüşün məqsədi ABŞ-Rusiya danışıqlarına ev sahibliyi etmək və məhbus mübadiləsini asanlaşdırmaq da daxil olmaqla, son vaxtlar beynəlxalq münaqişələrdə vasitəçilik rolunu oynayan Səudiyyə Ərəbistanı ilə əlaqələri gücləndirməkdir.
2. ABŞ-Ukrayna müzakirələrinin aparılması: Zelenski ilə ABŞ prezidenti Donald Tramp arasında keçirilən gərgin görüşdən sonra iki dovlət və bu dövlətlərin başçıları arasında münasibətlər son həddə kimi gərginləşib. Səfər Ukrayna rəsmilərinə bu gərginliyi aradan qaldırmaq və sülhə aparan yolları müzakirə etmək üçün Səudiyyə Ərəbistanındakı amerikalı həmkarları ilə əlaqə saxlamaq və öz mövqelərini onlara çatdırmaq imkanı verəcək.
3. Atəşkəs Təşəbbüslərinin Müzakirəsi: Ukrayna danışıqlar zamanı Rusiyaya dəniz və havadan atəşkəs təklif etməyi planlaşdırır. Bu təşəbbüs gərginliyin azaldılması istiqamətində həyata keçirilə bilən addım kimi qiymətləndirilir və həm ABŞ rəsmiləri, həm də Səudiyyə vasitəçiləri ilə müzakirələrdə əsas dönüş nöqtəsi olacağı gözlənilir.
4. Ərazi güzəştlərinin masaya çıxarılması: Səudiyyə Ərəbistanına səfər ərəfəsində ABŞ dövlət katibi Marko Rubio qeyd edib ki, Ukrayna sülhə nail olmaq üçün ərazi güzəştlərini nəzərdən keçirməli olacaq. Bu mövzunun danışıqların mühüm aspekti olacağı gözlənilir, Ukrayna isə öz suverenlik narahatlıqlarını sülh yolu ilə həllə nail olmaq cəhdi ilə balanslaşdırmağa çalışır.
5. Beynəlxalq dəstəyin artırılması: ABŞ-ın Ukraynaya hərbi dəstəyinin dayandırılması fonunda Zelenski Avropa dövlətlərindən və digər beynəlxalq müttəfiqlərdən daha çox dəstək almağı hədəfləyir. Səudiyyə Ərəbistanına səfər münaqişədə Ukraynanın mövqeyinə daha geniş dəstək toplamaq və əlaqələri gücləndirmək üçün platforma rolunu oynaya bilər.
Ümumilikdə, prezident Zelenskinin Səudiyyə Ərəbistanına səfəri Ukrayna ətrafında baş verən mürəkkəb beynəlxalq münasibətləri idarə etmək, etibarlı atəşkəs razılaşmaları əldə etmək və sülhü inkişaf etdirmək və Ukraynanın maraqlarını təmin etmək məqsədi ilə potensial güzəştləri araşdırmaq üçün mühüm diplomatik səy kimi qiymətləndirilməlidir".