Alimlər Veneranın tarixinə yenidən baxır: Orada su olubmu?- ÖZƏL

Olaylar.az xəbər verir ki, alimlər Veneranı tez-tez Yer kürəsinin "pis əkizi" adlandırır. Lakin Kembric Universitetinin yeni araşdırması bu bənzərliyi sual altına qoyur. Tədqiqat nəticələri, Veneranın tarixində okeanların mövcud olub-olmaması ilə bağlı uzun müddətdir davam edən müzakirələri dəyişdirə bilər.

Hazırda Venera ekstremal şəraitdədir: onun səthində temperatur 537°C-yə çatır, atmosfer təzyiqi Yerinkindən təxminən 100 dəfə çoxdur və havada kükürd turşusu üstünlük təşkil edir.

Veneranın keçmişi ilə bağlı iki əsas nəzəriyyə mövcuddur:
    •    "Nəm" ssenari: Veneranın keçmişdə okeanlara sahib olduğunu iddia edir.
    •    "Quru" ssenari: Veneranın heç vaxt həyat üçün əlverişli olmadığını bildirir.

Kembricdən olan tədqiqatçılar Veneranın atmosferinin kimyəvi tərkibini öyrənərək planetdəki vulkanların çox az miqdarda su buxarı buraxdığını aşkar ediblər. Bu göstərici Yer vulkanlarının buraxdığı su buxarının cəmi 6%-ni təşkil edir (Yer vulkanlarında isə bu göstərici 60%-dən çoxdur). Bu tapıntılar Veneranın dərinliklərinin çox quru olduğunu və keçmişdə heç vaxt okeanlara sahib olmadığını göstərir.

Tədqiqatın müəllifi Tereza Konstantinu qeyd edir ki, "Bu nəticələr planetlərin təkamülünü və Yer kürəsindən kənarda həyat axtarışlarını daha yaxşı anlamaq üçün çox vacibdir. Əgər Venera heç vaxt həyat üçün uyğun olmayıbsa, onun kimi planetlərin də yaşama ehtimalı azdır."

Lakin bəzi alimlər bu nəticələri tələsik hesab edirlər. Planetoloq Frenk Mills qeyd edir ki, "Son qərarlar üçün daha inandırıcı sübutlar lazımdır. Məsələn, NASA-nın 2030-cu ilə planlaşdırdığı DaVINCI missiyası Veneranın atmosferi və səthi haqqında daha çox məlumat təqdim edə bilər."

Veneranın təbiətini anlamaq "yaşayış zonası" hesab edilən ərazilərin tədqiqində əsas rol oynayır. Əgər Venera həyat üçün yararsız olubsa, bu, digər potensial yaşayış üçün əlverişli planetlər haqqında elm adamlarının fikirlərini dəyişə bilər.