Əliağa Kürçaylıdan qalan xatirə
Səmadan ağır-ağır
Səmadan ağır-ağır
Dənizə yağış yağır.
Damcılar iri, şəffaf,
Büllur kimi təmiz, saf.
Sanırsan yağış deyil,
Göydən ulduz tökülür.
Karvanqıran elə bil
Kəhkəşanda sökülür,
Göydən ulduz tökülür.
Səmadan ağır-ağır
Dənizə yağış yağır.
Dəniz böyük, hüdudsuz,
Tökülən yağış - ulduz
Dənizin qucağında
Qərq olaraq bir anda
Çatır əbədiyyətə,
Qovuşur məhəbbətə
Dənizin qucağında.
Yağışlar şəffaf, iri...
Bir insandır hər biri.
Eynşteyn, Pyer Küri,
Azadlığın Sabiri,
Puşkin, Vurğun, Qaliley,
Füzuli, Heminquey -
Bəşər kəhkəşanından
Yağan ulduz - yağıştək
Bircə-bircə düşərək,
Məhəbbət dənizində
Qərq olur zaman-zaman.
Səmadan ağır-ağır
Dənizə yağış yağır.
Damcılar iri, şəffaf
Büllur kimi təmiz, saf...
1968
Dənizdə nəğmə
Üfüqlər arxasında
Gün batır, axşam düşür.
Dənizin aynasında
Ay ulduzla görüşür.
Yatır ləpələr çin-çin,
Qağayılar dincəlir.
Dənizdən bir nəğmənin
Əks-sədası gəlir.
Buludlar karvan-karvan,
Ala-tala buludlar.
Sonsuz səma tağından
Düşür yola buludlar.
İndi gözlərin sənin
Ulduztək bulud dəlir, -
Dənizdən bir nəğmənin
Əks-sədası gəlir.
Tək buruğun ziyası
Uzaqda yanır-sönür.
Sınır suyun aynası,
Gəmi sahilə dönür.
Yolu dolur nur ilə,
Gecə keçir, dan gülür.
O gəmiylə sahilə
Oyaq bir nəğmə gəlir.
Sənsən sahilə dönən...
Ağardıqca qızıl dan,
Sənsən ulduztək sönən,
Günəş kimi parlayan.
Yatdı dəniz, qağayı,
Yatdı ləpə, ağ bulud,
Göydə yatırtdın ayı,
Hər yanı tutdu sükut.
Yatmadın bircə özün,
Yatmadı bircə nəğmən.
Gecə bəyaz gündüzün
Nəğməsini dedin sən.
O, "dur - dedi mənə də, -
Günəş ziyası gəlir!"
Qulağıma yenə də
Onun sədası gəlir.
Böyük Vaqifə
Böyük Vaqif, keçdi illər,
İl bir yerdə qala bilməz.
Əsrlərdə hanı hünər? -
Səni məndən ala bilməz!
Eşq şairi! Bu eşqə bax!
Şirvan, Muğan, Mil, Qarabağ
Gəzir el-el, oymaq-oymaq
Sərhəd bilməz, qala bilməz.
Sənin eşqin, sənin dühan,
Şahları da qoydu heyran.
Yaxşı sözdür: "Hər oxuyan
Molla Pənah ola bilməz!"
Qoşmaların, qəzəllərin
Əzbəridir gözəllərin.
Söz ilhamsız olsa yəqin
Ürəkləri çala bilməz.
Gəz indi Kür qırağında
Gəncə, Bakı torpağında
Heykəlinin ayağında
Tər çiçəklər sola bilməz.
Şairlər var dəstə-dəstə
Hər birisi bir həvəsdə.
Fəqət sənin adın üstə
Kimsə kölgə sala bilməz.
Kürçaylı da körpə quşdur,
Budağında oturmuşdur.
Hara getdi, hara uçdu -
Dönər, sənsiz qala bilməz!
1968
Sənətin qüdrəti
Məşhur rus rəssamı K.P.Brüllovun "Türk qızı" şəklinə baxarkən
O türk qızı başım üstə
Dirsəklənib yatağına,
Qara saçı halə kimi
Dövrə vurub qulağına.
Zər bavtalı qara donu,
Allah, necə tutur onu!
Əyilibdir yana boynu,
Kğlgə düşüb buxağına.
Qaşlar - qara, göz - badamı,
Dəli elər hər adamı.
Bürünübdür gül əndamı
Tirmə şalın saçağına.
Çırtma vursan - yanağından
Axacaqdır sanki qan.
Təbəssümdür, ya həyəcan
Qonub onun dodağına?
Seyr edirəm bu şəkli mən,
Danışacaq sanki birdən.
Türk gəzəli, xoş gəlmisən
Kürçaylının otağına.
Moskva 1950
Dəniz sakit olanda
Dəniz sakit olanda
Sahilə gəldi uşaq.
O baş vurdu sulara
Əl-qolunu ataraq.
O bilmirdi dənizdə
Fırtına var, dalğa var,
Suların həmləsindən
Parçalanır qayalar.
O nə görüb nə bilsin -
Ona dərə də düzdür.
Ancaq mənim gözümdə
Dəniz elə dənizdir.
1960
Təzələndi
Gəldim Kür sahilinə,
Sahillər təzələndi,
Söyüdlər saç dağıtdı,
Xəzəllər təzələndi.
İllər gerimi döndü?
Üzü bərimi döndü?
Gəncliyimi gətirdi,
O illər təzələndi.
Mənim Arazlı Kürüm,
Sizi müdam cüt görüm!
Sularınız qovuşdu,
Gur sellər təzələndi.
Yarpağı dinar-dinar
Ağcaqovaq, göy çinar
Əl çaldı küləklərə,
Könüllər təzələndi.
Sahil boyu Muğan, Mil
Yandırdı neçə qəndil.
Gecələr ulduz olub,
Qəndillər təzələndi.
Duyğular yurdu sinə,
İlhama gəldi yenə.
Təzələndi arzular,
Əməllər təzələndi.
1978
İlk baharda
Novruzgülü gözlərini
Körpə kimi açdı yenə.
Güneylərə, quzeylərə
Öz ətrini saçdı yenə.
Keçdi bulud qalaqları,
Güldü Vətən torpaqları,
İlk baharın dodaqları
Təbəssümlə qaçdı yenə.
Bulaqların dindi sazı,
Salamladı gələn yazı.
Kür üstünün gözəl qızı
Söyüd yaşılsaçdı yenə.
Yurdu el-el gəzirəm mən
Bahar bu il gəlib erkən,
Qızıl lalə, yaşıl çəmən
Çöllərimə tacdı yenə.
Al geyinir, el baharda,
Şirvan, Muğan, Mil baharda,
Gözəl olur il baharda,
Nəğmələrim coşdu yenə.
1971
Buludlar
Nə sərhəd bilirsiniz,
Nə qış, nə yay, buludlar!
Uçursunuz hər yerə,
Uzaq kəndə, şəhərə
Halay-halay, buludlar!
Fəqət qalmayırsınız
Bir görkəmdə, bir üzdə.
Səfləriniz pozulur,
Dönüb tanınmaz olur
Dağda, dərədə, düzdə.
Neçə şəklə düşdünüz
Yetincə bir mənzilə.
Ey buludlar, çünki siz
Məqsədimdə, sözümdə
Daim belədən-belə.
Mən sizintək qanadlı,
Səyyar olmaq istərəm.
Lakin hər vaxt özüm də
Məqsədimə, sözümdə
Sabit qalmaq istərəm!
1958
Sən o qədər genişsən ki,
Yerləşər bir cahan sənə.
Bu ulduzlu kainat da
İnan, sığır gen sinənə.
Sən o qədər dərinsən ki,
Bu dərinlik içində sən
Göz görməyən, əl çatmayan
Min xəzinə gizləyirsən.
Sən o qədər təmizsən ki,
Sularına baş vuranda
Elə bil ki, uçuram mən
Bir buludsuz asimanda.
Gah durğunsan ayna kimi,
Gah coşğunsan, narahatsan.
Çırpınanda şir kimisən,
Bir quzusan susub yatsan.
Mənim ola dərinliyin,
Genişliyin, qüdsiyyətin.
Gah çalxanan, gah durulan
Bu dəlisov təbiətin.
1958